Marketlerde yeni dönem! Tüm etiketler değişiyor

Geçtiğimiz aylarda gündeme gelen raflardaki etiket düzenlemesi hayata geçiyor. Marketlerin karışıklık ve sıkıntı yaratacağını savunduğu uygulamada vatandaş ürünlerin tüm detaylarını tek hanede görecek. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının, gıdaların etiketlenmesi başta  olmak üzere, gıda hakkında bilgilendirmeyle ilgili genel kuralları,  gereklilikleri ve sorumlulukları belirleyen "Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme  ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği", Resmi Gazete'nin mükerrer  sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Ülkesine kadar yazacak
Buna göre, etiketlerdeki bilgilendirmeler, gıdanın başta doğası,  özellikleri, bileşimi, miktarı, dayanıklılığı, menşe ülkesi, imalat veya üretim  metodu olmak üzere başlıca nitelikleri açısından yanıltıcı biçimde olamayacak.

Bilgilendirmenin doğru, açık ve tüketici için kolay anlaşılır olması  sağlanacak. Gıdanın sahip olmadığı etkilere veya özelliklere atıfta bulunarak  bilgilendirme yapılmayacak.

Mevzuat saklı kalacak
Özel beslenme amaçlı gıdalarla ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak  kaydıyla, gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine  sahip olduğuna yönelik bilgilendirme yapılamayacak. Bu tür özelliklere de atıfta  bulunulmayacak. Söz konusu kurallar, gıdanın reklamı, görünüşü veya ambalajı için  de uygulanacak.

Seçim bilinçli yapılacak
Gıda hakkında bilgilendirmeden, gıdayı kendi adı veya ticari unvanı  altında piyasaya arz eden gıda işletmecisi sorumlu olacak. İthal edilen gıda  hakkında bilgilendirmeden ise ithalatçı sorumlu olacak. Gıda işletmecileri, sahip  oldukları bilgiler çerçevesinde, yürürlükteki gıda hakkında bilgilendirme  mevzuatına uygun olmayan gıdaları tedarik etmeyecek.

İşletmeciler, faaliyetleri kapsamında, tüketiciyi yanıltacak veya  bilinçli seçim yapma şansını azaltacak şekilde gıdaya ilişkin bilgilerde  değişiklik yapamayacak.

Zorunlu bilgilendirme
Gıda işletmecileri, hazır ambalajlı gıdaların piyasaya arz edildiği  dış ambalaj üzerinde gıdanın adı, tavsiye edilen tüketim tarihi veya son tüketim  tarihi, özel muhafaza veya kullanım koşullarıyla işletmecinin adı ve adres  bilgilerinin yer almasını sağlayacak.

İstisnalar saklı kalmak kaydıyla gıdanın adı, net miktarı, menşe ülke,  beslenme bildirimi, bileşenleri, alerjiye veya intoleransa neden olan maddeler,  bileşenlerin miktarı, tavsiye edilen veya son tüketim tarihleri, muhafaza ve  kullanım koşulları, gıda işletmecisinin adı ve adresi, işletme kayıt numarası,  uygun şekilde tüketimi mümkün değilse gıdanın kullanım talimatı, hacim bazında  yüzde 1,2'den fazla Alkol içeren içeceklerde alkol derecesi bilgilerinin belirtilmesi de zorunlu olacak. Bakanlıkça onay şartı getirilen gıdaların etiketinde gıda onay  numarasının yazılması zorunlu olacak.

Gıda hakkında zorunlu bilgilendirmenin, tüm gıdalar için hazır  bulunması ve kolayca erişilebilir olması sağlanacak. Bilgilendirme, hazır  ambalajlı gıdalarda doğrudan ambalajın üzerinde, yapıştırılmış veya iliştirilmiş  bir etiket üzerinde bulunacak.


Hazır ambalajlı hale getirilmeksizin satılan veya satış yapılan işletmede tüketicinin talebi doğrultusunda paketlenerek satılanlarla doğrudan  satış için hazır ambalajlı hale getirilmiş gıdalarda, talep edilmesi halinde,  alıcılar zorunlu bilgilerin tümü hakkında bilgilendirilecek.

Toplu tüketim yerlerinde son tüketiciye sunulan hazır ambalajlı  olmayan gıdalarda gerekli bilgiler kolayca görülebilecek, açıkça okunabilecek  şekilde menüler, yazı tahtaları, broşür benzeri araçlarla tüketiciye sunulacak.

Bilgilendirmelerde verilen bilgiler, diğer yazılı veya resimli  unsurlar aracılığıyla herhangi bir şekilde gizlenemeyecek ve kesilemeyecek. Bu  bilgilere ilişkin yazılar belirlenen ölçülere uygun şekilde olacak.

Açıklama Türkçe olacak
Uzaktan iletişim araçlarıyla satışa arz edilen gıdalarda zorunlu  bilgilerin tümü teslimat sırasında sunulacak. Gıda hakkında zorunlu bilgilendirme Türkçe yapılacak. Bu bilgilendirme  Türkçe'ye ilaveten diğer ülkelerin resmi dillerinde de yapılabilecek.

Silinmeyecek şekilde işaretlenmiş ve bu nedenle herhangi bir etiket  taşımayan tekrar kullanılabilen cam şişelerde, sadece belirlenen bilgilerin  verilmesi zorunlu olacak. Zorunlu bilgilerde hiçbir ticari marka veya ürünün içeriğini  yansıtmayan özel ad gıdanın adı yerine geçemeyecek.

Bazı gıdalarda vurgulama
Gıda, gluten içeriğine yönelik işlemden geçirilmiş ise atıf yapılan  bilgilere ilave olarak, "gluten intoleransı olan bireyler için özel olarak  formüle edilmiştir" veya "çölyak hastaları için özel olarak formüle edilmiştir"  ifadeleri kullanılabilecek.

Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda  işletmecileri, 31 Aralık 2019'a kadar bu hükümlere uymak zorunda olacak. Söz  konusu tarihten önce etiketlenen veya piyasaya arz edilen gıdalar raf ömrü sonuna  kadar piyasada bulunabilecek.