2 milyon kişi sigortalanacak! Esnaf sandık başında

Başbakan Binali Yıldırım esnafların gelir kaybına uğramaması için geliştirdiği imkanları açıkladı. Geliştirilen imkanlar dahilinde artık esnaf sıkıntıya düşmeyecek. Sıkıntıya düşen vatandaşlar Esnaf Ahilik Sandığı'ndan gereken desteği alabilecek.

İki milyon esnaf, yeni kurulacak Esnaf Ahilik Sandığı kapsamında zorunlu sigortalanacak. Bir süredir üzerinde konuşulan ve Başbakan Binali Yıldırım’ın her platformda “esnaf ve sanatkarlar için yeni imkan getiriyoruz” diyerek, tanıttığı Esnaf ve Ahilik Sandığı’nın detayları, geçen hafta Meclis’e gönderilen Torba Kanun teklifi ile netleşti. Zora düşen ya da dükkanını kapatmak zorunda kalan esnaf, yeni işyeri açana veya durumunu düzeltene kadar sandıktan yararlanacak. Devlet de Esnaf Ahilik Sandığı’na destek olacak. Teklifin yasalaşması halinde uygulama 1 Temmuz’da başlayacak, ilk primler temmuz ayında yatacak.

Özel bir fon oluşturulacak
Esnaf Ahilik Sandığı ile bir anlamda İşsizlik Fonu benzeri bir fon oluşturuluyor ve sıkıntıya düşen esnafın uğrayacağı gelir kaybının bu fondan karşılanması amaçlanıyor. Kurulacak olan sandığı, Sayıştay denetleyecek. Peki, bu sandıktan kimler yararlanacak? Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına çalışanlar Esnaf Ahilik Sandığı kapsamında sigortalı olacak ve karşılığında da her ay prim ödeyecek. Bugün için yaklaşık 2 milyon kişi, Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı olacak. Devlet de her bir kişi için sandığa katkıda bulunacak. Uygulama muhtarlar, isteğe bağlı sigortalılar ile tarım çalışanlarını kapsamayacak.

Bu çerçevede kişiler, Esnaf Ahilik Sandığına, prime esas günlük kazancın yüzde 2’si oranında prim öderken, yüzde 1 de devlet katkı yapacak. Daha açık şöyle anlatayım: Prime esas kazancın alt sınırı, asgari ücret tutarıdır ki, 2017 için bu rakam 1.777,5 liradır; üst sınırı ise asgari ücretin 7.5 katıdır ki, bu rakam da 13.331,25 liradır.

İşte oranlar
İşte, esnaf; 1.777,5 liranın yüzde 2’si olan 35.55 lira ile 13.331,25 liranın yüzde 2’si olan 266.6 lira arasında istediği bir rakamı aylık olarak Esnaf Ahilik Sandığına ödeyecek. Devlet de esnafın ödediği primin yarısı kadar tutarı sandığa ödeyecek. Primleri ise Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) toplayacak ve Esnaf Ahilik Sandığı’na aktaracak.

Primini düzenli ödeyen esnaf, zor duruma düştüğünde, işini kapattığında ya da iflas nedeniyle mahkemeye başvurduğunda belli şartlarda ve belli sürelerde Esnaf Ahilik Sandığı’ndan ödenek alacak. Ayrıca, Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı genel sağlık sigortalısı da sayılacak ve devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanacak.

Peki süreç nasıl işleyecek?
- Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar, kurulacak Esnaf Ahilik Sandığı tarafından sigortalanacak. Böylece esnaf, Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı olacak.
- Sandığın gelirleri sigortalılardan toplanan primlerden, primlerin değerlendirilmesinden elde edilen kazançtan oluşacak.
- Sandığın açık vermesi halinde devlet destekte bulunacak
- Sigortalılar her ay 35.55 lira ile 266.6 lira arasında prim ödeyecek.
- Her kişinin ödediği primin yarısı kadarı da devlet, Esnaf Ahilik Sandığı’na katkı yapacak.
- İşini kapatan ya da iflas eden esnafın sigortalılığı da son bulacak. İşe başladığında yeniden sigortalı olacak.
- Sigortalılık durumunun son bulması halinde sandığa ödenen primler ve devlet katkısı iade edilmeyecek.
- Primleri Sosyal Güvenlik Kurumu toplayacak.
- Esnaf Ahilik Sandığı sigortalıları, genel sağlık sigortalısı da sayılacak ve devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanacak.
- Esnafın işini kapatması ya da zora düşmesi halinde sandıktan 6 ile 10 ay arasında ödenek alacak.
- Yasa çıkması halinde Esnaf Ahilik Sandığı için primler 1 Temmuz tarihinden itibaren yatırılmaya başlanacak. Ödemeler ise 1 Temmuz 2020’de başlayacak.

İşyeri kapandığında ödenecek rakam
İŞYERİNİ kapatan ya da zora düşen esnafa, Esnaf Ahilik Sandığı’ndan ödeme yapılacak. Sandık sigortalısının, son dört aylık prime esas kazancına bakılarak, bunun yüzde 40’ı ödenecek. Sandıktan en yüksek ödenecek tutar ise aylık asgari ücretin yüzde 80’ini geçmeyecek. Örnekleyecek olursak; Esnaf Ahilik Sandığına asgari ücret üzerinden, yani 1.777,5 lira üzerinden prim yatıran esnafa, işini kaybettiğinde her ay 711 lira (1.775,5’in yüzde 40’ı) ödenecek. Diyelim ki, sandığa, 2 bin 500 lira üzerinden prim ödediniz, aylık 1.000 lira alabileceksiniz. Esnaf Ahilik Sandığı’ndan aylık alabileceğiniz en yüksek tutar ise 1.422 lira (asgari ücretin yüzde 80’ini) olacak. Peki, bu paralar ne kadar süreyle alınabilecek? Öncelikle 3 yıl Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı olmak gerekiyor. Buna göre; 24 ay prim ödeyenler 6 ay, 30 ay prim ödeyenler 8 ay, 36 ay prim ödeyenler 10 ay sandıktan ödenek alabilecek.