Türk ekonomisinde Latin rüzgarı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Latin Amerika ülkelerini kapsayan ziyaretinin, Türkiye’nin ekonomik ilişkilerine de doping yapması bekleniyor. Erdoğan, 9-12 Şubat tarihleri arasında Kolombiya, Küba ve Meksika’yı ziyaret edecek. Bu ziyarette, bu üç ülkeyle ticaret, yatırım ve turizmi geliştirecek adımlar atılması beklentisi var.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Latin Amerika ziyaretleri kapsamında 9-10 Şubat’ta Kolombiya, 10-11 Şubat’ta Küba, 11-12 Şubat’ta ise Meksika’ya gidecek.

Sırada Brezilya var
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Latin Amerika seyahatinin ilk durağı Kolombiya’da resmi temaslarda bulunduktan sonra Küba’ya, ardından da Meksika’ya gidecek. Erdoğan’ın Latin Amerika ziyaretinin diğer ziyaretlerine göre farklı olacağı öğrenildi. Erdoğan’ın ziyareti boyunca gittiği ülkelerin önemli tarihi ve kültürel merkezleriyle müzelerini gezmesi bekleniyor.
Erdoğan’ın, Latin Amerika ziyaretlerinin martta Brezilya, Arjantin ve Şili ile devam edeceği, İran, Suudi arabistan, AB üyesi ülkeler, Brüksel, Kazakistan ve Özbekistan’a da önümüzdeki aylarda ziyaretlerinin olacağı açıklanmıştı.

Kolombiya’da ‘kömür’ bulduk

DEİK Kolombiya İş Konseyi Başkanı Gökhan Kantarcıgil de, ülkenin maden ve petrolde önemli üreticilerden olduğunu belirterek, şunları aktardı: “Kolombiya’da terörizmin ortadan kalkmasıyla yeni kaynaklar bulunmaya başladı. En önemli kaynaklardan biri petrol, diğeri kömür. Ülkeyle en büyük ticaret kalemimiz kömür. Türkiye’de elektrik enerjisinde kullanılan kömürün bir kısmı buradan geliyor. Biz ise otomotiv yedek parçası ve tekstil ürünleri satıyoruz. İki ülke arasındaki ticaretin tutarı 120 milyon dolar.
İhracat ve ithalat eşit. 60 milyon dolar ihracat, 60 milyon dolarlık ithalat var. Son iki yılda bu ikiye katlandı. Türkiye için önemli bir pazar olabilir. Kolombiya pazarı gelişiyor. Her türlü tüketim ürününü satma imkanı var. İnşaat malzemesi, sanayi ve tekstil ürünleri için de iyi bir pazar.
Özellikle perakende de giderek artan bir pazar var. Türk şirketleri özellikle madencilik alanına yatırım da yapıyor. Kolombiya’nın şu anda Türkiye’de yatırımı yok. İki ülke arasında turizm de çok zayıf. Bunun artırılması gerekiyor. Hem ekonomik hem de turizm açısından ilerlemeyi pozitif görüyorum.”

‘Küba’nın çehresi değişecek’

Sosyalist Küba da Türkiye’nin ilişkilerinin geliştiği ülkeler arasında yer alıyor. Orta Amerika İş Konseyi Başkanı Aykut Eken, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin 20 yıl önce başladığını anımsatarak, şu bilgileri paylaştı:
* “1995’lerde ilişkiler başladı. Bir puro imalatı için fabrika kurulması sözkonusu oldu ama proje yürümedi. Türkiye’den iş insanları oraya mal satmaya, otel yapmaya gittiler. 2000’li yıllarda traktör yenileme işleri yapıldı. İki ülke arasında inişli çıkışlı bir iş hayatı yaşandı.
* Küba’da yapacak çok şey var. Tıpta çok ilerlediler. Gıda ve balıkçılıkta geliştiler. En son Amerika’yla yaptıkları açılım anlaşması da ülkeyi daha cazip hale getirir. Ülkeye satılabilecekler arasında beyaz eşya, mobilya gibi ürünler var. Tıpta yatırım yapılabilir. Küba’ya bazı Türk yatırımcılar otel açtı.
* Pazara, İspanyollarla işbirliği yaparak girmek daha etkili olur. Kesinlikle ülkenin önümüzdeki birkaç yılda çehresi değişecek. Türkler daha çok ülkeye turizm için gidiyor. Popüler destinasyonlar arasında.”

‘MEKSİKA BİZE ÇOK BENZİYOR’

Dış Ekonomik İlişkiler Konseyi (DEİK) Meksika İş Konseyi Başkanı Albert Saydam, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin boyutunun 1.2 milyar dolar olduğunu söyledi. Saydam, bu rakamın birkaç yılda üçe katlandığını belirterek, “Meksika’dan 900 milyon dolarlık ithalatımz var. 300 milyon dolarlık ise ihracat yapıyoruz. Türkiye, bu ülkeden Otomobil ithal ediyor. İhracatımız daha çok karayolu taşıtı aksamları ve parçaları üzerine. Bir miktar da tekstil satışı başladı. İthalatta binek oto açık ara önde. Meksika’dan bazı hammadde ve elektronik eşyalar da alıyoruz” dedi.
Türkiye’nin 2023’deki 500 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmasının Meksika’ya 5-10 milyar dolar arasında ihracat yapılmasından geçtiğini savunan Saydam, şunları söyledi: “Sadece AB ve yakın coğrafyaya ihracat yapılarak bu hedef tutturulamaz. Meksika ve benzeri ülkelerle ihracat 5 milyar dolar düzeyine çıkarılırsa bu hedefe ulaşmak kolay olur. Meksika’nın nüfusu 110 milyon. Birçok konuda Türkiye’ye benziyor. Meksika, Türkiye için Latin Amerika’ya açılmada kapı olabilir. Türkiye de Meksika için Ortadoğu ve Kafkaslara açılma görevi görebilir. Meksika özellikle son on yılda başarı hikayesi yazmış durumda. Ülkede yapısal reformlar başlatıldı. Enerji, müteahhitlik ve altyapı alanlarında Türk yatırımcılar için ciddi potansiyel var.“
Direkt uçuş turizmi katlar
Albert Saydam, Türkiye’deki Meksika yatırımlarının 100 milyon doları bulduğunu dile getirerek, “En büyük yatırımları Samsun’daki Mısır işleme tesisi. Türkiye’nin de ülkede son dönemde artan şekilde otomotiv yan sanayi yatırımı var. Türk yatırımlarının tutarı 250 milyon doları buluyor. Otomotivde ciddi potansiyel bulunuyor” bilgisini verdi. THY’nin da yakın gelecekte Meksika’ya doğrudan hat açma çalışmaları olduğunu da vurgulayan Saydam, şu anki turist rakamlarının 30 bini bulmadığını, direkt uçuşun başlamasıyla iki ülke arasındaki turizm potansiyelinin patlayabileceğini de kaydetti.

Her ülkede farklı yatırım fırsatı...
* Kuzey Amerika ülkesi Meksika’nın 115 milyon nüfusu var. Nüfusun genç olması ülkedeki işgücünün en önemli özelliklerinden biri. İşsizlik oranı 2011’de yüzde 6 oranındaydı.
* 2011 yılında 1.68 trilyon dolarlık Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ve 610 milyar dolarlık dış ticaret hacmiyle Latin Amerika’nın ikinci, dünyanın 13’üncü ekonomisi durumunda. Meksika’da kişi başına düşen gelir 14 bin 800 dolar.
* Türkiye ile Meksika arasındaki ekonomik ilişkilerin boyutu 1.2 milyar dolar düzeyinde. Ülkeden 900 milyon dolar ithalatımız, 300 milyon dolarlık ihracatımız var. Otomobil ithal ediyor, karayolu taşıtı aksamları ve parçaları ihraç ediyoruz.
* Güney Amerika ülkesi Kolombiya’nın ise nüfusu 47 milyon. Güney Amerika’nın en büyük üçüncü, Latin Amerika’nın en büyük dördüncü ekonomisi durumunda.
* Kahve, çiçek, zümrüt, kömür ve petrol endüstrileri Kolombiya ekonomisinin başlıca sektörleri.
* 2014 yılı Gayrisafi Yurtiçi Hasılası 641 milyar dolar. Kişi başına düşen milli geiri ise 13 bin dolar.
* Ülke maden ve petrolde önemli üretici. Türkiye, Kolombiya’dan en çok kömür satın alıyor. Otomotiv yedek parçası ve tekstil satıyor. İki ülke arasındaki ticaretin tutarı 120 milyon dolar.
* Küba, sosyalizmle öne çıkıyor. 11 milyon nüfusu var. Ekonomisi sosyalist ilkelere dayanan devlet kontrollü bir ekonomi.
Son yıllarda özel sektör yatırımları artmakla beraber üretim araçlarının büyük bir kısmı devlet tarafından işletiliyor.
* Kübalılar tıpta çok ilerideler. Ayrıca önemli bir turizm destinasyonu.