İNDER: Gayrimenkule güvenler, ikinci zirve yaptırdı

Yıllık konut satışlarındaki beklentimiz hemen hemen gerçekleşti. Yeterli konut arzının olmamasına rağmen tarihin ikinci büyük en yüksek seviyesinde gerçekleşen yıllık satış miktarına ve Aralık 2021 dönemindeki satışların normalin iki katına çıkmasına dikkat çekmek istiyorum. Aylık bazda bir önceki yılın aynı ayına göre %113,7 artarak 226 bin 503 olmasının ilk nedeni dövizdeki riskli dalgalanmalardan kaçan yatırımcıların gayrimenkule yönelmesidir. Diğer taraftan 2021 yılı içinde yapılan satış sözleşmelerinin, 2022 yılındaki enflasyon yükünden arındırmak için yılın son ayında resmiyete geçmesidir. Bir diğer sebep ise 2021 yıllık enflasyonuna göre gayrimenkul fiyatlarının 2022’de revize edileceğini bilen konut alıcıların erteledikleri taleplerini öne almalarıdır.

Yabancılara yapılan konut satışlarının 2021 yılında bir önceki yıla göre %43,5 artarak 58 bin 576 olması ve tarihi seviyeye ulaşarak rekor kırması da sektörümüz için şaşırtıcı olmadı. Özellikle son aylarda dövizde yaşanan artış, gerek vatandaşlık almak isteyen yabancıları gerekse kültür ve turizm cenneti olan ülkemizde gayrimenkul yatırımı yapmak isteyen yabancıların talebini hızlandırdı. 2022 ekonomik şartların geçen yıldan daha iyi seviyeye gelmesi, diğer bir ifade ile dövize yapılan yatırımların dövizdeki bir düzleşme ile birlikte gayrimenkul sektörüne döneceğine yönelik beklentiler; 2022 yılındaki yabancı satışının daha da iyi olacağını gösteriyor. Yabancı satışların bu yıl en az 70 bir seviyelerine çıkacağını ve ülkemizin daha fazla döviz kazanacağını öngörüyoruz. Yeni bir rekor beklentisi oluşturmak için yabancı satışların ihracat kapsamına alınmasının faydalı olacağını düşünüyoruz. Bu kapsamda gerçekleştirilecek projelere Eximbank kredilerinin yansıması, bu beklentimizin gerçekleşme olasılığını artıracaktır.

İlk satışlarındaki artışın temel sebebi ise konut üreticilerinin sunduğu projelerdeki fiyatların ikinci el fiyatlarına göre daha makul olması ve daha uygun vade/faiz içeren finansman modellerine sahip olmasıdır. Konut üreticilerinin sunduğu özel finansman modellerini tercih etmeyenler, yine konut üreticilerinin sübvanse ettiği banka faizlerine yönelmesi de Aralık 2021 döneminde ipotekli konut satışlarının bir önceki aya göre artış göstermesini sağlamıştır. Özellikle 2022 yılına birinci el satışlar için faiz, KDV, harç gibi konularda özel destek verilmesi, ilk el satışların toplam satışlar içindeki payını yüzde 31’den yüzde 50 seviyelerine çıkaracaktır.  Bunun en önemli etkisi ise üretimin artması, buna bağlı olarak istihdam ve ekonomiye doğrudan katkısının GSMH’ya olumlu etkisi olacaktır. 

Devletin öncülük ettiği düşük faiz oranlarının özel sektöre yayılması durumunda, ipotekli satışların toplam satışlar içindeki oranının yıllık bazda yüzde 19,7 seviyesinden yüzde 30 seviyelerine çıkmasını sağlayabilir. Temennimiz, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yüzde 50’lerin üzerinde olmasıdır.