Ekonomi
07 Mar 2015 12:49 Son Güncelleme: 10 Oca 2019 02:27

Dolar neden fırladı? İşte o iddia...

Ekonomi dünyasında haftaya iki gelişme damga vurdu. İlki ve en önemlisi şüphesiz dolarda yaşanan hızlı yükseliş. İkincisi ise Citibank'ın Akbank'taki hisselerini satması....

Dolar neden fırladı? İşte o iddia...
Citi, 3 ve 4 Mart tarihlerinde 1.2 milyar dolarlık rekor ‘açığa satış’ operasyonuna imza attı.

Amerikalı Citi Bank'ı, Alman Deutsche Bank da izleyince borsa ve dövizde 2 milyar dolara varan bir oynaklık yaşandı.

Uzmanlar tepkili: Citi 2012’de de aynısını yapmıştı. Ortada herhangi bir dolar krizi yok. Citibank-Deutsche spekülasyonu ve ‘krizden medet uman’ Türkiye düşmanları var!

Ekonomi dünyasında haftaya iki gelişme damga vurdu. İlki ve en önemlisi şüphesiz dolarda yaşanan hızlı yükseliş. İkincisi ise Citibank'ın Akbank'taki hisselerini satması.

Hatırlamayanlar için Citi, Akbank'taki yüzde 9.9’luk hisseyi 1.2 milyar dolara satarak bu ortaklıktan çıktı. Evet belki Citi, 2012'de hisseleri satabilirim açıklaması yapmıştı fakat aradan 3 yıl geçtikten sonra piyasa Citi'den bir açıklama daha beklendi. En azından kalan payımı satmayı düşünüyorum diye. Fakat Citi bunu yapmadı ve bir anlamda piyasa etiğine aykırı hareket etti.

CITI-DEUTSCHE YİNE İŞ BAŞINDA


Citi’nin 5 Mart'taki satış öncesindeki iki gün boyunca; yani 3 Mart ve 4 Mart’ta VİOP’ta ‘endeks düşecek’ diyerek 15 bin 368 açık pozisyona oynaması ise asıl üzerinde durulması gereken nokta… Citi, hisse satışından önce bu işlemle BIST-30 kontratlarında en fazla ‘açığa satış yapan’ kurum oldu. Aynı tarihlerde Deutsche Bank’ın da 1.600 açığa satış kontratı alması dikkat çekti. Her iki kurumun bu işlemleri, “Büyükler düşüşe oynuyorsa bir bildikleri vardır” algısı oluşturdu. Kurum satışlarına müşteriler de eklenince iki gün boyunca borsada düşüş, döviz piyasasında da yükseliş yönünde 2 milyar doların üzerinde baskı oluşturuldu.

YÜZDE 3’LÜK FARKIN NEDENİ ORTADA

Bu noktada dikkat çekilen nokta ise şu: Yılbaşından bu yana euro dolara karşı yüzde 10 değer yitirdi. Bize benzer ülkelerde de kayıp yüzde 10 oldu. Brezilya Reali ve Türk Lirası’ndaki kayıp ise yüzde 13 olarak gerçekleşti.

Uzmanlar, “Rakamlar yalan söylemez” diyerek oluşturulmaya çalışılan 'dolar krizi' algısını şöyle tarihe gömüyorlar: “TL’deki erime iki gün önceye (3 Mart’a) kadar yüzde 9’du. Bu erime ise doların küresel para birimleri karşısındaki değer artışından kaynaklandı. Citi’nin son iki günlük spekülatif hareketi ise yüzde 3’lük negatif etkiye yol açtı. Ve böylece dolar yüzde 12 yükseldi. Yani ortada bir dolar-TL krizi yok, Citi-Deutsche'nin spekülasyonu ve bunun peşine takılıp ‘krizden medet uman’ Türkiye düşmanları var!

15 bin açık pozisyon yarattı

CITI'nin söz konusu hamlelerinin araştırılması gerektiğini belirten Tacirler Yatırım Portföy Yönetim Direktörü de konuyla ilgili şunları söyledi: Citi'nin satış haberi öncesinde Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP), yaptığı işlemler bize 2012'deki satışları hatırlattı. O dönemdeki satıştan hemen önce vadeli işlemlerde açık pozisyonlar hızla artmıştı.

Son satış haberinden önceki 2 gün boyunca toplam 15 bin 368 adet açık pozisyon yaratan Citi, Bist 30 kontratlarında en fazla açık pozisyon yaratan kurum oldu. 1.2 milyar dolarlık satış hisse üzerinde ciddi baskı yaratırken, Akbank hisseleri günü yüzde 4 kayıpla tamamladı.

Akbank'ın endeksteki ağırlığının ne kadar yüksek oldugunu düşünecek olursak endeksi ve özellikle diğer bankaları da aynı oranda aşağıya çekti. Bu tarz hareketlerin sermaye piyasalari uzerinde negatif etki yaratmaması ve güveninirliğin devamının sağlanması için ihtiyatlı davranılması yerinde olacaktır.

2012’de de aynısını yaptı

Şunu da hatırlatmakta fayda var. Bu Citi'nin Türkiye’ye çektiği ilk operasyon değil. 2012 yılındaki satışta da Citi benzer bir hamle yapmış. Satıştan sonra Citi'nin o dönemde açığa satış kontratlarını artırdığı görülmüştü.

Hatta o dönemde SPK da konuyla ilgili inceleme başlatmıştı.